Senin, 26 Januari 2009

Cerita Bahasa Banjar

Fahrurraji Asmuni :


DASAR KADA MAU KALAH

Si Anang, urangnya pintar pandir, rancak mampakalah kawan. Nang rancak tapakalah adalah Si Udin dan Si Amat.
Suatu hari Si Udin dan Si Amat duduk di atas jambatan, kada lawas datang Si Anang.
“ Mahadangi siapa ikam ,dudukan di atas jambatan naini,” ujar Udin manager.
“ Mahadangi situ pang, “ ujar Amat.
“O, jadi mahadangi akulah. Handak kamanaan garang jadi mahadangi aku,” ujar Anang manyahuti.
“ Handak mam bawa-i ka pasar, “ sahut Udin.
“ Ka pasar mana ? “ takun Anang.
“ Ka pasar bawah banyu. Di bawah jambatan ni ada pasar.” Imbah basuara kaya itu, lalu ai Si Amat mamacul baju, mamacul salawar, tatinggal salawar dalam haja lagi. Buuuur ! inya batajun ka banyu mulai atas jambatan. Banyalam sing lawasan.Kamudian mancungul timbul, naik ka tabing mambawa hintalu dua bigi.Malihat Si Amat mambawa hintalu dari banyalam tadi, buuur Si Udin batajun jua. Kada lawas timbul, inya naik ka tabing mambawa pais dua buting sing ganalan.
Malihat bukti nyata naitu kada bapikir panjang lagi, buuuur Si Anang batajun, banyalam ka dalam banyu.Mambarabuak banyu. Lalu ai timbul Si Anang mahancap naik ka tabing. Muhanya baluka-luka, mumui darah.
“ Hapus tu, tahangkup tunggul tu di bawah banyu,” ujar Si Udin.
“ Itu tu balasannya talalu mampakalah kawan,” ujar Si Amat.
“ Aku kada tahangkup tunggul , aku dipukuli urang di pasar bawah banyu tu tadi. Aku dipadahakan urang maling nang mancuntan hintalu lawan pais. Ujar ku , aku kada maling. Nang maling tu kawanku Si Udin lawan Si Amat. Ujar urang di pasar bawah banyu naitu kiyaw kawan ikam naitu, suruh ka sini, akan kami pukuli sampai mati,kaina inya tabiasa bacuntan-cuntan ampun urang , lalu ai aku mahanap naik ka tabing,” ujar Si Anang.
“ Ah, dasar kada mau kalah,” ujar Si Udin dan Si Amat tapaimbai basuara.



MAULAH GUGUDUH BATILANJANG

Haji Ibus himung banar baisi manantu bibini nang bungas.Bujur haja urang kampung tapi manantu sidin naitu bisa banar bamasak-masak dan taat lawan mintuha.Apa nang disuruh digawinya.
Haji Ibus lawas dah handak mamakan guduh.Balalu ai sidin manukar pisang pinurun sanyak lima sikat, maka pisang nang ditukar naitu ganal-ganal. Pukuknya kalu disanga puas tu pang mamakannya. Ganal riga.
“ Luh ! Luh ! Aku handak banar mamakan guguduh ulahan ikam. Maulah guguduh batilanjang Luh-lah,” ujar Haji Ibus.
“ Inggih, Bah-ai ! ujar Aluh manyahuti.Bagagas Aluh ka dapur : nyalakan kompor, tanggar rinjing , tumpah minyak lamak ka rinjing, kupas pisang, ambil galapung, dsb. Rahatan asyik bagawi maulah guguduh, hamper kalumpanan awan pasan mintuha yaitu maulah guguduh batilanjang. Lalu ai Si Aluh mahancap mamacul baju, mamacul tapih,mamacul biha, mamacul cawat. Kalihatan awak samunyaan manampurak putih.
“ Sir,sir ! “ Tadangar bunyi pisang tanyalam ka dalam rinjing nang panas. Baunya mandangur masuk ka hidung Haji Ibus nang rahatan duduk di ruang tamu sambil mambaca surat kabar.
Karna kada tahan lagi ma-arit liur, lalu-ai sidin ka dapur handak mamakan guguduh nang panas ulahan minantu. Sasampai di dapur, takajut Haji ibus malihat lalakun manantu.” “Astaga, napa ikam hajat Luh jadi batilanjang, “ ujar Haji Ibus batakun.
“ Pian kalu Bah, nang manyuruh,” sahut Si Aluh.
“ Ikam salah paham Luh-ai, maksudku bukan ikam nang batilanjang, tapi guguduhnya,” ujar Haji Ibus kirip-kirip mata malihat awak manantu putih mulus.
“ Maksud Abah ? “ ujar Aluh kada mangarti.
“ Maulah guguduh batilanjang tu artinya maulah guguduh kada bagalapung, pisang wara nang disanga,” ujar Haji Ibus manjalasakan.
“ Uh…” lalu ai Si Aluh mahancap ma-ambil dan mamuruk cawat, baju,biha,dan tapih sahingga tatutup sudah barang-barang antiknya. Amun lambat manutup, kalu-kalu mintuhanya tahilap, maka tabaraurangan badudua-an haja di rumah.Nang lainnya tulakan ka pangantinan.


APAM KANDAL

Dua tahun nang lalu aku tulak ka Barabai bajalanan ka wadah kawan.Sabalum bulik aku singgah di urang bajual apam. Urang Banjar samunyaan tahu bahawa apam Barabai naitu tipis, manis, dan enak kalu dimakan. Karana rasa ingin tahu mangapa apam Barabai naitu dibuat/diulah tipis kada kaya apam daerah lain.Aku pun batakun lawan nang bajual apam naitu. Tabaraungan nang bajual apam naitu bibinian, lamak mungkal awal, bungas lagi putih awaknya.
“ Kanapa apam Barabai naini tipis ? “ ujarku batakun.
“ Amun handak apam kandal nang di rumah , “ ujar nang bajual manyahuti.
“ Apam di rumah siapa,” ujarku ma-anyaki
“ Nang di rumah situ pang,”
“ Kalu ai apa ampun situ,” ujarku balantih pandir. Tiwas dimulai pandir manyarimpit-nyarimpit. “ Apam nang di rumah tu rancak dah marasai.Handak marasai apam Barabai pulang,” ujarku manambahi pandir. Tabaraungan urang pina sunyi. Kami hanya badudua-an. Ai liih, napa tii bakalan tarjadi.
“ Maksud hampian ?” ujar nang bajual manakuni.
“Apam Barabai nang tipis haja,”sahutku.
“ Kada apam nang kandalkah, aku ni lawas dah balu,” ujar manyahuti.
Hi, angin sigar batiup. Ih, imanku diuji. Untung nang ditawari naini urang nang kada liur baungan. Jaka liur baungan kayapakah akhir caritanya.
“ Aku handak apam nang tipis haja gasan sangu bulik,” ujarku.
“ Ka mana pian bulik ?”
“ Ka Amuntai Luh-ai ?”
Lalu nang bajual apam naitu maunjuki aku apam tiga bungkus.Gratis.
“ Kaina amun ka Barabai singgah ka rumah,” ujarnya tanpa mambari alamat.
“ Insya Allah.” Sahutku lalu barangkat maninggalakan si penjual apam itu.
“ Kaya apa handak ba-ilang di alamat rumahnya haja kada tahu.”, ujarku manggarunum.
Sampai wayahini aku masih tangiang ucapan Si Panjual apam naitu. Apam nang kandal, apam nang di rumah.

Amntai, 25 Januari 2009.

1 komentar:

firda safridi mengatakan...

uma ae.,,,raja a'a neh.,..
a'a aku handak mancari kisah nang panjang nah gSand Umpat LumBa..,,,
kawa kah..,,,?? :-D